วัดปะวนหรือที่รู้จักกันในชื่อว่า Candi Pawon มีขนาดเล็กแต่เป็นสถานที่ปฏิบัติธรรมของพุทธศาสนิกชนที่มีการตกแต่งทางสถาปัตยกรรมที่สมบูรณ์แบบ คุณจะประทับใจในความสมมาตรที่ไร้ที่ติและรายละเอียดอันประณีตมากขึ้น เมื่อหวนนึกว่าวัดนี้สร้างขึ้นเมื่อหลายร้อยปีมาแล้ว ชื่นชมฝีมือการก่อสร้างวัดอันน่าทึ่ง ขณะครุ่นคิดถึงจุดประสงค์เริ่มแรกในการก่อสร้างวัดที่ยังเป็นปริศนาลึกลับมาจนถึงปัจจุบัน
วัดแห่งนี้ก่อสร้างขึ้นในช่วงศตวรรษที่ 9 เช่นเดียวกับวัดทางพุทธศาสนาที่มีขนาดใหญ่กว่าอีกสองแห่งคือ วัดเมนดุตและวัดบุโรพุทโธ เชื่อกันว่า วัดทั้งสามแห่งนี้มีความเกี่ยวพันกันในเชิงสัญลักษณ์ เนื่องจากสร้างในตำแหน่งที่เป็นเส้นตรงเดียวกัน แต่ยังไม่ทราบถึงลักษณะของความเชื่อมโยงนี้อย่างแน่ชัด รวมถึงวัตถุประสงค์เริ่มแรกในการก่อสร้างวัดปะวน อย่างไรก็ดี มีหลักฐานบางอย่างบ่งชี้ว่าวัดแห่งนี้เคยใช้เป็นสุสานของราชวงศ์หรือสถานที่ประกอบพิธีฝังศพ แต่ไม่อาจระบุตัวตนของกษัตริย์หรือราชินีที่ถูกฝังไว้ที่นี่ได้
บรรยากาศขณะสำรวจวัดทำให้คุณอดคิดไม่ได้ถึงเรื่องราวลึกลับที่ซุกซ่อนอยู่ เดินไปที่วัดแล้วจินตนาการถึงการเดินขบวนแห่ศพแบบโบราณไปยังสิ่งปลูกสร้างอันสวยงามนี้ สังเกตรายละเอียดอันสวยงามโดดเด่นในทุกๆ มุมของวัดขนาดเล็กที่ตกแต่งอย่างประณีต เผื่อเวลาไว้ให้มากสำหรับการสำรวจผลงานแกะสลักอันน่าทึ่งที่อยู่ทั่วบริเวณทางเข้า ซึ่งรวมถึงผลงานแกะสลักเศียรแบบอินโดนีเซียดั้งเดิมที่มีลักษณะครึ่งสัตว์ครึ่งมนุษย์
เดินเที่ยวชมรอบๆ วัด พลางชมรูปมนุษย์ต่างๆ ที่มีรายละเอียดประณีตประดับตกแต่งอยู่บนผนังด้านนอก จากนั้นเข้าไปภายในวัดและสัมผัสกับช่วงเวลาแห่งความสงบ ด้านในวัดไม่มีรายละเอียดให้ชมมากนัก มีแต่สถาปัตยกรรมที่ค่อนข้างเรียบง่ายและการประดับตกแต่งเพียงเล็กน้อย แต่บรรยากาศภายในให้ความรู้สึกสงบและร่มเย็น ใช้เวลาสักครู่เพื่อใคร่ครวญถึงประวัติศาสตร์ของสถานที่ทางจิตวิญญาณแห่งนี้
นักท่องเที่ยวต้องเสียค่าธรรมเนียมเล็กน้อยเพื่อเข้าชมวัดปะวนแห่งนี้ โปรดแต่งกายสุภาพเพื่อแสดงความเคารพต่อสถานที่ซึ่งมีความสำคัญทางศาสนา วัดอยู่ห่างจากบุโรพุทโธที่มีชื่อเสียงราว 2 กิโลเมตร จึงสามารถเข้าชมสถานที่ทั้งสองแห่งภายในวันเดียวได้ นั่งแท็กซี่จากยอกยาการ์ตามาที่วัดปะวนราวชั่วโมงกว่า จากนั้นเดินเป็นระยะทางสั้นๆ เพื่อไปยังบุโรพุทโธ
