ท่องเที่ยวธรรมราชิกาสถูปแล้วค้นพบซากปรักหักพังของสิ่งมหัศจรรย์ทางโบราณคดีแห่งหนึ่งของโลก ซึ่งเป็นสถานที่ที่มีการบรรจุพระบรมสารีริกธาตุไว้ ทำตัวกลมกลืนไปกับพุทธศาสนิกชนผู้เดินทางมาเคารพสักการะชีวิตและคำสอนของพระพุทธเจ้า ธรรมราชิกาสถูปสร้างขึ้นในศตวรรษที่ 3 ก่อนคริสตกาล ในรัชสมัยพระเจ้าอโศกมหาราชแห่งราชวงศ์โมริยะ เป็นส่วนหนึ่งของสารนาถ ซึ่งเป็นพุทธสังเวชนียสถานแห่งหนึ่ง ประกอบไปด้วยวัด ปูชนียสถาน และพิพิธภัณฑ์ที่ให้ข้อมูล ทั้งหมดตั้งอยู่ท่ามกลางอุทยานอันงดงาม
ในปัจจุบัน ธรรมราชิกาสถูปเหลือไว้แต่เพียงซากฐานสถูปเท่านั้น แต่ก็ยังมีความสำคัญในเชิงประวัติศาสตร์อย่างมาก ลองจินตนาการถึงสิ่งก่อสร้างขนาดสูงที่ยืดหยัดอย่างสง่างามท่ามกลางอุทยานที่สวยปานภาพวาด ในนั้นบรรจุพระบรมสารีริกธาตุไว้ พินิจดูเสาหินและผนังหินที่ล้อมรอบสถูป พลางเฝ้ามองพระสงฆ์ และผู้จาริกแสวงบุญทางพุทธศาสนาต่าง ๆ นั่งสมาธิ ขณะที่ดูซากปรักหักพังด้วยความเคารพอย่างสงบเงียบบนสนามหญ้าที่ล้อมรอบสถานที่แห่งนี้
เดินไปตามทางเดินออกจากสถูปไปยังพุทธสถานแห่งอื่น ผ่านสนามหญ้าที่สวยสะอาดตา ตื่นตาตื่นใจไปกับธัมมเมกขสถูป (Damekh Stupa) ที่มีความสูง 34 เมตร และมีการแกะสลักด้วยลวดลายอันชดช้อยตามแบบฉบับของศิลปะในศตวรรษที่ 5 ซึ่งตั้งอยู่ซากวัดปรักหักพัง และเป็นสถานที่ที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงปฐมเทศนา อย่าพลาดชมความงามของเจาคันธีสถูป (Chaukhandi Stupa) ซึ่งเป็นสถานที่ที่พระพุทธเจ้าพบปัญจวัคคีย์เป็นครั้งแรก เสร็จแล้วไปที่มูลคันธกุฏิวิหาร (Mulaganda Kuti Vihara Monastery) เพื่อฟังพระสงฆ์สวดมนต์
ใช้เวลาสำรวจนิทรรศการภายในพิพิธภัณฑ์สารนาถ ค้นพบภาพวาดแกะสลักอันงดงามของเทพในศาสนาพราหมณ์และฮินดู และภาพวาดที่เก่าแก่ที่สุดของพระพุทธเจ้า ชื่นชม ยอดเสาศิลาพระเจ้าอโศกมหาราช (Lion Capital of Ashoka) ซึ่งเป็นประติมากรรมรูปสิงห์ 4 ตัวหันหน้า 4 ทิศบนยอดเสา โดยตราสัญลักษณ์ประจำชาติของประเทศอินเดียนั้นมีการดัดแปลงมาจากประติมากรรมดังกล่าว
ธรรมราชิกาสถูปและสถานที่ท่องเที่ยวอื่น ๆ ในบริเวณใกล้เคียงตั้งอยู่ในเมืองสารนาถ และใช้เวลาขับรถจากเมืองพาราณสีเป็นเวลา 30 นาที นอกจากนี้ ยังมีรถโดยสารสาธารณะวิ่งระหว่างเมืองสารนาถและพาราณสีเช่นกัน หรือจะเลือกมาโดยรถตุ๊กตุ๊ก หรือแท็กซี่ก็ได้
จุดท่องเที่ยวที่น่าสนใจในสารนาถอื่น ๆ รวมถึงธรรมราชิกาสถูป เปิดให้เข้าชมทุกวัน และหลายแห่งต้องเสียค่าเข้าชม ส่วนพิพิธภัณฑ์สารนาถเปิดให้เข้าชมทุกวันเสาร์ - พฤหัสบดี และมีการคิดค่าธรรมเนียมการเข้าชมเช่นกัน หลาย ๆ จุดจะมีป้ายข้อมูลภาษาอังกฤษอธิบายรายละเอียดของสถานที่ไว้ กรุณาแต่งกายให้สุภาพ รวมทั้งให้เกียรติกับผู้ที่เข้ามาเคารพสักการะในบริเวณสถูป และเดินรอบ ๆ สถูปในทิศทางตามเข็มนาฬิกา